Pizza to jeden z najbardziej ikonicznych włoskich dań, ale w zależności od regionu Włoch, może mieć zupełnie różne wersje i smaki. Dwa najpopularniejsze style pizzy to pizza neapolitańska i pizza rzymska. Choć obie pochodzą z Włoch, różnią się pod względem ciasta, metody przygotowania, składników oraz ogólnego doświadczenia jedzenia. W tym artykule przyjrzymy się szczegółowo różnicom między tymi dwiema wersjami pizzy.
Historia pizzy neapolitańskiej i rzymskiej 🍕
Pizza neapolitańska – korzenie tradycji
Pizza neapolitańska pochodzi z Neapolu, a jej historia sięga XVIII wieku. To jedna z najstarszych i najbardziej tradycyjnych wersji pizzy, uznawana za pierwowzór współczesnej pizzy. Neapolitańczycy byli jednymi z pierwszych, którzy połączyli lokalne składniki – pomidory San Marzano, mozzarellę z mleka bawolego, oliwę z oliwek – tworząc klasyczną pizzę margheritę. W 2017 roku pizza neapolitańska została wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.
Pizza rzymska – ewolucja smaku
Pizza rzymska wywodzi się z Rzymu, stolicy Włoch, i jest wynikiem bardziej nowoczesnych eksperymentów kulinarnych, choć także ma długą tradycję. Jest bardziej elastyczna pod względem składników i stylu, a jej cieńsze, bardziej chrupiące ciasto odpowiada lokalnym preferencjom. W Rzymie popularne są także pizze sprzedawane „na kawałki” (pizza al taglio), które różnią się od okrągłej pizzy neapolitańskiej.
Różnice w cieście 🍞
Ciasto pizzy neapolitańskiej
Ciasto pizzy neapolitańskiej jest miękkie, elastyczne i ma charakterystycznie wyrośnięte, puszyste brzegi (tzw. „cornicione”). Przygotowuje się je z czterech podstawowych składników: mąki typu „00”, drożdży, wody i soli. Proces fermentacji jest długotrwały – trwa od 12 do 24 godzin, co pozwala na uzyskanie lekkiego i elastycznego ciasta. Piecze się ją bardzo krótko, zwykle przez 60-90 sekund, w bardzo wysokiej temperaturze, w piecu opalanym drewnem (ok. 450-480°C).
Kluczowe cechy:
- Grube, puszyste brzegi: „Cornicione” to charakterystyczny, wyrośnięty rant pizzy, który ma lekką strukturę i delikatną chrupkość.
- Miękkie wnętrze: Ciasto pod składnikami jest cienkie i elastyczne, ale pozostaje miękkie.
- Krótkie pieczenie: Wysoka temperatura powoduje, że pizza neapolitańska piecze się bardzo szybko, co zapewnia jej charakterystyczną miękką teksturę.
Ciasto pizzy rzymskiej
Pizza rzymska ma znacznie cieńsze i bardziej chrupiące ciasto niż neapolitańska. Jest płaska na całej powierzchni, bez wyraźnie wyrośniętych brzegów. Przygotowuje się ją z tych samych składników co neapolitańska, ale proces fermentacji jest krótszy. Ciasto często zawiera również oliwę z oliwek, która nadaje mu chrupkości. Pizza rzymska pieczona jest w nieco niższej temperaturze (250-300°C) i dłużej, przez co ciasto staje się bardziej suche i chrupiące.
Kluczowe cechy:
- Cienkie, chrupiące ciasto: Ciasto rzymskie jest równomiernie cienkie i ma wyrazistą chrupkość.
- Brak wyrośniętych brzegów: Pizza rzymska nie ma wyraźnego „cornicione” – brzegi są cienkie jak reszta pizzy.
- Dłuższe pieczenie: Pieczona w niższej temperaturze przez około 5-7 minut, co pozwala na uzyskanie chrupkości.
Składniki i dodatki 🍅
Pizza neapolitańska
Tradycyjna pizza neapolitańska stawia na prostotę i wysoką jakość składników. Najbardziej klasyczne wersje to:
- Margherita: Sos pomidorowy (z pomidorów San Marzano), mozzarella di bufala, oliwa z oliwek, świeża bazylia.
- Marinara: Sos pomidorowy, czosnek, oregano, oliwa z oliwek.
W przypadku pizzy neapolitańskiej kluczową rolę odgrywa świeżość składników. Pomidory muszą pochodzić z okolic Wezuwiusza, a mozzarella z mleka bawolego, co nadaje pizzy wyjątkowy smak.
Pizza rzymska
Pizza rzymska jest bardziej elastyczna pod względem dodatków i często oferuje większy wybór składników. Jest popularna zarówno w wersji klasycznej, jak i bardziej nowoczesnej, z różnorodnymi dodatkami. Typowe składniki to:
- Cienko pokrojone szynki i wędliny: Prosciutto, salami.
- Oliwki, karczochy, kapary: Bardzo popularne dodatki do rzymskiej pizzy.
- Ser: Często używa się różnych rodzajów serów, w tym pecorino lub ricotty, oprócz klasycznej mozzarelli.
- Sezonowe warzywa: Pieczone papryki, cukinia, bakłażan.
Rzym oferuje też popularne wersje pizzy „bianca” (biała pizza, bez sosu pomidorowego), często serwowana z oliwą, czosnkiem i ziołami, co podkreśla różnorodność rzymskiego podejścia do pizzy.
Proces przygotowania i pieczenie 🔥
Pizza neapolitańska
Pieczenie pizzy neapolitańskiej to prawdziwa sztuka. Tradycyjnie piecze się ją w piecu opalanym drewnem, co nadaje jej charakterystyczny, lekko dymny aromat. Temperatura pieca wynosi około 450-480°C, a sama pizza spędza w piecu bardzo krótko, maksymalnie 90 sekund. Dzięki temu ciasto jest delikatnie spieczone na zewnątrz, a jednocześnie miękkie w środku.
Pizza rzymska
Pizza rzymska jest pieczona w piecu w niższej temperaturze, zazwyczaj około 250-300°C, przez około 5-7 minut. Dzięki temu ma bardziej chrupiące ciasto. W Rzymie popularne są także pizze pieczone w prostokątnych formach i sprzedawane na kawałki, co jest charakterystyczne dla tzw. „pizza al taglio”. Wersje te są pieczone na blachach i często można je znaleźć w piekarniach i małych lokalnych pizzeriach.
Rozmiar i sposób serwowania 🍽️
Pizza neapolitańska
Pizza neapolitańska jest zazwyczaj serwowana jako całość, w formie okrągłego placka o średnicy około 30 cm. Ciasto jest na tyle miękkie, że pizza może być składana na pół i jedzona „na rękę”, co jest popularnym sposobem konsumpcji w Neapolu.
Pizza rzymska
Pizza rzymska, zwłaszcza „al taglio”, często serwowana jest w postaci kawałków. W pizzeriach sprzedających pizzę na kawałki, klienci mogą wybrać, ile kawałków chcą, a cena jest obliczana na podstawie wagi. Wersja okrągła jest cieńsza, większa i chrupiąca, dlatego najczęściej podawana jest na talerzu, a krojenie nożem i widelcem jest bardziej powszechne niż w przypadku pizzy neapolitańskiej.
Wybór pizzy zależy od gustu! 🎉
Pizza neapolitańska to celebracja tradycji, z prostymi, wysokiej jakości składnikami oraz miękkim, puszystym ciastem. Jest idealna dla miłośników delikatniejszych smaków, gdzie dominują pomidory San Marzano, mozzarella di bufala, świeża bazylia i oliwa z oliwek. Jej krótki czas pieczenia w piecu opalanym drewnem nadaje pizzy charakterystyczny aromat, miękkie wnętrze oraz wyrośnięte, puszyste brzegi.
Z kolei pizza rzymska to ukłon w stronę nowoczesności, z cieńszym, bardziej chrupiącym ciastem i różnorodnością składników. Jest bardziej uniwersalna, co oznacza, że możesz eksperymentować z dodatkami, takimi jak różne sery, wędliny czy warzywa. Pizza rzymska jest również bardziej „przyjazna” w codziennym jedzeniu – cieńsze ciasto i chrupiąca struktura sprawiają, że jest łatwa do krojenia i podawania.
Dodaj komentarz